Hans heeft een e-reader. Ik geef toe, in bed is het best handig. Geen leeslampje nodig, lekker handzaam. Het spaart natuurlijk ook enorm veel papier en dus CO2. Maar alles in mij verzet zich ertegen. Ik ken steeds meer mensen die hun boekenkasten en bijbehorende boeken het huis uit doen. De oba heeft een hele verdieping leeggeruimd, de volgende zal niet lang meer duren. Ik word er enorm triest van.
Qua klimaat wint het papierloze bestaan het van een kast vol boeken. Nieuwe boeken zijn al helemaal een klimaatmisdaad, net als alles wat nieuw gemaakt wordt en niet echt nodig is, maar de geur van een nieuw boek, dat nog ruikt naar drukinkt en boekbinderslijm, voor mij kan daar niets tegenop. Ik blijf dan ook tegen alle trends in boeken kopen, voor mezelf, en om cadeau te doen. Soms valt zo'n boek tegen, dan geef ik het door. Dan is het, zeg maar, niet voor niets gedrukt en vervoerd. We hebben zo'n bibliotheekkastje vlakbij, bij de Tolhuistuin. Vandaag heb ik weer een boek van de ondergang gered, door het in dat kastje te zetten. Maar of dat een klimaatdaad is?
Mijn vader doet op zijn 83e nog steeds de oudpapiercontainer van hun kerk. Stapels boeken komt hij daarin tegen. De kerk heeft nu dus ook een weggeefbibliotheek, hij haalt ze eruit en zet ze in de boekenkasten. Hij hoopt dat niemand de geleende boeken terugbrengt. Mijn moeder is druk bezig nog één keer haar lievelingsboeken te lezen - uit elkaar vallende pocketboeken - die gaan daarna bij het oud papier. Het is mooi en circulair, maar als ik hen zo bezig zie voel ik het einde van het boekentijdperk naderen. Na de LP, de cd, postzegelverzamelingen en de dvd, lijkt nu ook het gordijn voor het papieren boek te sluiten. Ik profiteer nu nog van de te gek lage prijzen van tweedehands boeken en haal zelf regelmatig ook weer boeken uit het biebkastje. Ontspullen vind ik moeilijk en op het gebied van boeken zelfs ondoenlijk.
Ooit zag ik een foto van de familie van Virginia Woolf die zaten te lezen in hun huisbibliotheek. Ergens begin 20e eeuw. In die bibliotheek hadden ze alle tot dan toe verschenen boeken uit de Engelse literatuur. Alles. Dat is sowieso niet meer mogelijk, dat je in je huiskamer alles hebt staan dat er te lezen valt. Nu zit alles wat er te lezen valt in the cloud. Op papier zou je een hele straat vol huiskamers nodig hebben om het te bevatten. Wie ben ik, dat ik een bibliotheek op papier wil houden in mijn Verhalenkamer?
Ik heb een misschien wel ziekelijke band met het vasthouden, het tastbare. Mijn grootste angst is dat die cloud ooit ontploft, net als indertijd de bibliotheek van Alexandrië, die in vlammen opging. Of dat die overstromingen en cyclonen de superstoppenkasten van de wereld doet doorslaan. Dan moet er toch iemand zijn mijn lievelingsboeken nog op papier heeft. Ik doe mijn dappere best, maar het voelt als een achterhoedegevecht: laatst zag ik dat een kunstenares kunstwerken maakt van oude boeken, waar ze 5000 pond per stuk voor vraagt. Onleesbare boeken, relikwieën uit een tijdperk, dat mensen nog met een zaklamp onder de dekens boeken lazen. Mensen zoals ik. Ik weet alweer een boek dat ik voor mijn verjaardag wil: 'The son of the storyteller'. Ik zet het niet op een papieren verjaardagslijstje, maar op de familieapp. Ik ga ook over tot papiervrij boekhouden. Ik beloof dat ik al mijn boeken door zal geven als ik ooit mijn huisbibliotheek opdoek, en wie wil, mag boeken komen lenen. Hoe meer ze gelezen worden, hoe beter. Maar wel terugbrengen, graag.
Overigens is er hoop: zo klimaatvriendelijk als het lijkt is die cloud helemaal niet: https://www.trouw.nl/home/of-e-reader-beter-is-dan-papieren-boek-nou-nee~ace8b472/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten