Koe en klimaat

Waarom geen koe?
Koeienvlees. Ik kom er maar meteen rond voor uit, ik vind een biefstukje heerlijk. Toen ik klein was kwam er één per week op tafel, op zondag, en die werd zorgvuldig in dunne plakjes gesneden door mijn vader, als je geluk had kreeg je het kontje. Melk. Zonder melk en kaas geen leven, ik ben een echte Joris Driepinter (voor wie van een andere generatie is: dat was het reclamemannetje die net zo sterk werd van drie glazen merk per dag als Popeye van de spinazie uit blik).
Wij eten echt heel flexitarisch, vanwege het klimaat. We eten niet meer elke dag een typisch Hollands zuiveltoetje. Na een kleine shock eten we nu vooral (uiteraard biologisch) varkens- en kippenvlees, want koe en schaap zijn toch wel enorm veel heftiger voor, of moet ik zeggen tegen het klimaat. Jammer, maar het lukt eigenlijk best goed.

Waarom toch een koe?
Nu volg ik een opleiding stadslandbouw aan de Warmonderhof en die hele opleiding spant samen om de veehouderij te normaliseren. Het kan wèl, mits biologisch. Op de foto zie je me op de prachtige natuurboerderij in de Flevopolder met koe Roza, die als 14 jaar melk geeft. Roza is de koe van boer Ben, die zijn 70 tot 80 koeien vrij uit laat lopen, zijn droge mest op eigen land gebruikt, de koeien voert hij voornamelijk met voer van eigen land en het hele onderwerp 'koe en klimaat' doet hij nogal snel af met 'Wij zijn nou eenmaal een koeienland, de koe hoort bij onze cultuur. Hollanders zijn de beste veeteelthouders ter wereld.' Een argument dat ik de laatste tijd ook steeds hoor ter verdediging van het uiterlijk van zwarte Piet. Behalve dan dat van die beste veeteelthouders, natuurlijk. Weilanden met zwart witte koeien, veengrond die verder toch nergens (meer) goed voor is. Kleinschalige, biologische veeteelt is fantastisch, zegt Ben. En hij glundert.

Koeiensamenzwering
Ben is zo sympathiek en zo begaan met de natuur, je zou hem graag willen geloven. Maar mijn klasgenoot en buurman fluistert me tijdens de les toe 'kijk eerst maar eens naar 'Cowspiracy' Een Amerikaanse documentaire over koeienvlees, de korte versie ervan vind je hier, Meteen eroverheen stuurt Hans me een infographic over voedsel, die nog eens bevestigt wat ik al zag in Cowspiracy: bij de productie van een kilo koeienvlees komt tien keer zoveel CO2 de lucht in als bij een kilo rijst of melk. Kaas, helaas, zit er ergens tussenin omdat je voor de productie van kaas zo verduiveld veel melk nodig hebt. Het is vooral het vlees, dat voor problemen zorgt. Gelukkig is Ben melkveehouder, dat maakt een boel goed. Vlak voor het kijken naar Cowspiracy at ik mijn boterham met zelfgemaakte gehaktballetjes. Dat was hem dan, die ene keer rundvlees per maand. 'Ja, koeien zijn echt een groot probleem,' zegt een vriendin nog, die ik tegenkom op de pont. Zij ziet het helemaal zitten om van zeewier te leven, 'en als je dat aan koeien voert scheiden ze ook veel minder methaan uit.' Oei, methaan, die staat niet eens in die infographic en is weer een verdubbelingsfactor, geloof ik. Ik houd van koeien, net als Ben. Koeien een probleem? helemaal niet. Mensen zijn het probleem. Wij zijn het, die met teveel zijn, en dan ook nog eens steeds meer koeien gaan fokken en vetmesten en slachten. Roza kan daar niets aan doen, de samenzwering is een samenzwering van koeienboeren, niet van koeien.

Kip is ook lekker
'Koeien, op zaterdagmiddag, bedaard in de wei' zong Brigitte Kaandorp. Lange tijd mijn lievelingsliedje. Maar de wei wordt luchthaven, de koe moet zeewier eten en ik eet vandaag op onze vleesdag kippenlevertjes. Zelf in zakjes gedaan van de pas geslachte scharrelkippen die rondscharrelden op de Fruittuin van West. Ook lekker, vooral met wat cognac erdoor. Met cognac erdoor is alles lekker, dat leerde mijn moeder me al. Misschien is dat de oplossing voor mijn overdadige melkdrinken: koffie met cognac. Tijden veranderen en anders is heus niet altijd minder. Gauw opzoeken wat de klimaatimpact van cognac is. Lijkt me reuze plantaardig.