Een halfje klimaat

In één nieuwsbulletin van nu.nl  werd vandaag gemeld dat de CO2 in de atmosfeer nooit zo snel omhoog is gegaan èn dat het klimaatbeleid uit het regeeraccoord niet verder komt dan de helft van beoogde doel halen om CO2 te verminderen. Een half klimaat is kennelijk ook genoeg voor Rutte en zijn ploeg: https://www.nu.nl/politiek/4985261/helft-van-nederlandse-klimaatdoelen-binnen-bereik-kabinetsbeleid.html

Stel dat ik dat eens zou doen: na een half jaar maar weer stoppen met mijn dagelijkse klimaatdaad. Dan ben ik nu bijna klaar. Niemand houdt me tegen. Sterker nog: er zijn best wat mensen die zeggen: "Waarom stop je er niet mee, je bent toch niet in je eentje in staat om het verschil te maken.'' Wacht even: als ik daarin ga geloven word ik heel depressief. Ik maak mijn klimaatfouten, ik rijd nog steeds graag auto (maar ga nu al drie dagen achter elkaar naar de meest afgelegen plekken met OV), eet af en toe een halve kippenbout, maar maak ik dan geen verschil? Natuurlijk wel.

Ik ben misschien niet degene die over het al dan niet sluiten van kolencentrales gaat. Ik kan misschien niet geheel alleen 40.000 zonnepanelen op mijn dak leggen of de gaskraan in Groningen dichtdraaien. Maar dat hoeft ook niet, als Rutte cs nou maar gewoon doen wat ze beloofd hebben in Parijs. Ik ga in elk geval niet bij de pakken neerzitten. De sering bloeit weliswaar in oktober en er staan ook nog rozen in de tuin, maar wat ik doe maakt wel degelijk verschil. Het grote zit hem in het kleine, elke dag. Die ene vriend die vraagt: "wat is dat adres van dat 3m isolatiefolie?" Of die gesprekken die ik voer en die mij ook weer aan het denken zetten, over de invloed van de olielobby. In de Fruittuin werken aan fruit van om de hoek en een halve appelboom redden van de kanker. Een jampot latte op het station en iemand die mijn Fairphone ziet en vraagt: "Wat is dát nou weer voor een telefoon?" Ik leg het graag uit. Ik geloof in die ene vlinder, die met zijn ene vleugelsag een storm kan veroorzaken, en dat ik die vlinder ben. Het is gewoon een kwestie van lekker doorfladderen en op een dag is die ene vleugelslag de goeie.

Ik zie het glas niet als half vol, ook niet als half leeg: de ene helft is water, de andere lucht. Met daarin teveel CO2. Dat maakt dat ik doorga, ook waar anderen zouden stoppen, zoals Rutte en zijn ploeg. Daarom vandaag een glas water bij de lunch, inplaats van melk. Toegegeven, de melk was ook op.

Klimaatfolie van een tientje blijkt toch wat duurder

plakfolie in soorten en maten

Geld en klimaat, het is een lastige combinatie. Veel dingen die klimaatvriendelijk zijn, zijn ook duurder. 'De echte prijs' zou een betere aanduiding zijn. Veel dingen die klimaatschadelijk zijn, zijn (te) goedkoop. Zoals klimaatfolie van een tientje waarover ik schreef in mijn eerdere blog 'Wonderfolie van een tientje.'. Ik wilde daarmee enkelglas isolerend maken, en zo de ramen in onze gang op een simpele en goedkope manier klimaatvriendelijk. Ik ben erin gedoken, een week lang.

Ik heb me niet laten afschepen en ik ben eruit: het bestaat. Ik heb zeven e-mails op en neer gestuurd naar de specialist op dit gebied en twee keer met hem gebeld. Alleen niet voor een tientje, en niet op bobbeltjesglas. In Amersfoort vond ik een bedrijf dat isolerende raamfolie levert: System-line 3M Thinsulate 75 CC. Het kost 95,- euro ex btw de vierkante meter. Ik mag het bestellen, maar ze raden het af voor glas dat niet helemaal recht is en eigenlijk heb je een mannetje (van hen) nodig die het opplakt om te voorkomen dat je alsnog ongewenste luchtbobbeltjes krijgt. Maar die doet dat dus niet op bobbeltjesglas. Ik herinner me dat probleem van boeken kaften met boeklon.

Wat doe ik? Twee vierkante meter bestellen en het gewoon toch zelf proberen? Of de deur naar de keuken dicht en hopen op een milde winter? Ik denk het laatste.
Maar dan zoek ik een plaatje voor bij dit artikel. En zo kom ik na een hele week overleg en zoeken terecht op de webwinkel van 'kleurmijninterieur.nl' - de grootste behangbeleving in de Benelux. En ziedaar: warmtewerende folie voor het schappelijke prijsje van 26,50 de vierkante meter, voor 5 euro extra aan huis bezorgd, of gratis als je twee van die vellen bestelt. Ineens is dat niet drie keer zo duur als een tientje, maar drie keer zo goedkoop als 3M. Met de M van Misschien werkt het niet. Kleurmijninterieur, jullie hebben mijn dag gemaakt!

Totdat ik de kleine letterjes zie: warmtewerend is niet isolerend. Pech. Gebeld, nee, dat leveren ze toch niet. Nee, warmtewerend is geloof ik niet hetzelfde als isolerend. Bedoeld wordt: de warmte wordt buiten gehouden, dat is warmteisolerend. En nee, het gaat eigenlijk niet op bobbeltjesglas. Heeft mijn lief toch gelijk. Het was ook te mooi om waar te zijn. Bovendien blijkt dubbelglas met aan één kant figuurglas (dus bobbeltjes) 'maar' 55 euro de vierkante meter. En dat werkt 100% zeker.

Gaan we daar toch gewoon voor sparen? Klimaatdaad van de dag: 5 euro in het dubbelbobbeltjesfonds.

Dag oranje leeuw, tot nooit meer.

Knip! Dat was hem dan

Is de ene bank klimaatvriendelijker dan de andere? Raar genoeg had ik me hier nog niet zo in verdiept. OK, al mijn spaargeld staat bij Triodos en ASN, netjes gespreid, maar Hans en ik hebben ook nog zo'n oude girorekening voor ons en/of huishoudpotje. Niet dat er ooit veel geld op staat, maar wel al heel lang. Namelijk sinds we samen gingen wonen in 1987. Holy cow! Dertig jaar lang zo'n duizend gulden/euro saldo gemiddeld per jaar. Volgens onderzoek van tien jaar geleden gepubliceerd op nietmetmijngeld.nl. had ik toen al beter moeten weten: 'Wist u dat: wanneer u tienduizend euro spaargeld verplaatst van de ABN AMRO naar de Triodos Bank, u daarmee net zoveel CO2 bespaart als wordt uitgestoten tijdens een half jaar autorijden?'

Het maakt dus uit waar mijn geld staat
Waarom deed ik daar eerder niets aan? De psyche van de ING-rekeninghouder in een notendop:

- Ik houd sowieso niet van gedoe met geld en bankpasjes; pure luiheid
- Die grappige oranje leeuw geeft het idee dat het eigenlijk nog steeds de oude giro is
- Zo'n lekker kort rekeningnummer (nu wel voorafgegaan door heel veel extra nullen)
- Wie weet kloppen die onderzoeken toch weer niet.

Waarom nu wel?
Triviaal maar waar: ik moest in een Primera mijn code ophalen om eindelijk eens via de app te kunnen bankieren bij ING. Die konden ze niet toesturen. Dat was in de Banne en op één of andere manier maakte die hele Primera me duidelijk: hier zit je fout. Mijn ING-hier-moet-je-niet-zijn bewustzijn werd geactiveerd. Toen lag hun computersysteem er ook nog eens uit en was ik voor niets helemaal naar de Banne gefietst. Klaar.

Wel de eerlijke geldwijzer geraadpleegd, om het heel zeker te weten. Misschien is de ING in die tien jaar enorm groen geworden. Niets blijkt minder waar. Mijn overstap wordt toegejuicht, hier maak ik in één keer een grote klapper qua klimaatdaad. Even opgeven via de pc, pasjes en codes worden allemaal toegestuurd (zij wel, ING, kennelijk hoeft niet iedereen naar de Banne) en ik voel me weldadig financieel verantwoord. Het gaat vanzelf, de ASN doet het voor me. Ik beloof plechtig niet een half jaar extra veel te gaan autorijden ter compensatie, of naar Istanboel te vliegen.

Enkelglas wordt dubbelglas: wonderfolie van een tientje

'Dat lijkt me te mooi om waar te zijn', was de reactie van mijn lief en chef techniek, Hans. Het leek mij eerlijk gezegd ook te mooi om waar te zijn, daarom had ik het hem gevraagd. Maar de euforie werd bevestigd op de website van milieucentraal: voor een tientje aan raamfolie op je ruit kan je je enkelglas ramen zo isolerend maken als dubbelglas. En het is nog inbraakwerend ook.

Dan vraag ik me meteen af: waarom weet niet iedereen dit? Waarom heb ik het nooit op de voorpagina's zien staan? Terwijl de rest van het land in de ban is van het regeeraccoord en de moordenaar van Anne Faber, ben ik op zoek naar zoiets triviaals als raamfolie. Dat is het antwoord waarschijnlijk: het lijkt zo triviaal. Maar dat moet het niet blijven!

Het balletje 'raamfolie' kwam aan het rollen omdat we tien minuten tijd over hadden tijdens de klimaatgesprekkenbijeenkomst die ik begeleid hier in huis, in de Verhalenkamer. Ik riep olijk: 'Kijk eens om je heen, wat valt er hier allemaal te verbeteren om dit huis klimaatvriendelijker te maken?'
Dan vallen die enkelglas ramen in de gang meteen op. En in het boek 'climate conversations' werd raamfolie als optie genoemd, dus: raamfolie.

Niet dat we nog nooit naar die ramen in de gang gekeken hadden. Een paar jaar terug heeft Hans daar zelf voorzetramen voor gemaakt, maar daar kwam in de zomer toch vocht tussen, dus die hebben we er weer af gehaald. Dubbelglas met bobbeltjesglas hebben we ook onderzocht, maar dat is schreeuwend duur. Gewoon glas is wel betaalbaar, wat weer jammer is omdat alle binnendeuren ook datzelfde bobbeltjesglas heben. Dus zeiden we: 'Zo warm hoeft het niet te zijn in de gang. We zien wel, als het winter wordt.'

Nu is het herfst en vond ik de informatie over die folie. Too good to be true, maar wij gaan het gewoon proberen. Het risico kost maar een paar tientjes en een paar uur plakken. 'Een handige doe-het-zelver kan het zelf.' Als het werkt ken ik nog wel een paar mensen die in hun grachtenpanden ook geen dubbel glas hebben - dat mag niet in een monument - en nu alweer in de kou zitten. Deze blog is dan misschien geen voorpagina van een landelijk dagblad, het is geen nieuwd, maar het is wel onterecht onopgemerkt.

Ik ging het even bestellen op internet. Hmmm. Milieucentraal geeft geen link 'bestel nu' De enige die overal makkelijk en goedkoop te bestellen is, is kozijnfolie, een folie die je net als voorzetramen op het kozijn zet en daar ging het nou net mis bij ons. Als optie valt het af (wie wel interesse heeft: raamisolatiefolie van Tesa). Dan zijn er nog wat hele professionele bedrijven, die heel gewichtig doen en waar je offertes aan moet vragen. Op de foto's gebouwen met wel honderd vierkante meter glimmend glas, die door specialisten  van folie kunnen worden voorzien en dan gaat het meestal om folie die de hitte moet buitenhouden. Dat is bij ons het probleem niet. Daar kom ik, met mijn vraag om twee vierkante meter isolatiefolie, die wel zelf willen opplakken. En dan ook nog een bobbeltjesglas. En dan liefst niet duurder dan een tientje. Ik wacht de offertes nog even af, maar vrees het ergste. Misschien toch maar gewoon doorzichtig dubbelglas en dan folie met bobbeltjespatroon erop. Dat verkopen ze bij de Gamma en is zelfs goedkoper dan een tientje.

Wegwerpeten - schrik niet!

40 kg per persoon per jaar. Dat is ongeveer dit

Wij gooien zo'n 13 procent van ons eten weg. Dat is ruim 40 kilo voedsel per persoon per jaar. De foto hierboven laat zien hoeveel dat eigenlijk is. Veel! Alle huishoudens samen verspillen daarmee in Nederland 700 miljoen kilo goed voedsel. Dat zijn duizenden vuilniswagens vol. Dan hebben we het alleen nog maar over het eten dat we in de supermarkt kopen èn dat nog veilig/eetbaar is. In supermarkten, restaurants, boerenbedrijven en tussenhandel gaat ook nog eens van alles en nog wat aan goed eetbaar voedsel op de composthoop. In totaal wordt in Nederland voor 4 miljard euro goed/eetbaar voedsel per jaar weggegooid. Qua klimaat betekent het dat al die energie die nodig was om de sla te kweken, al dat veevoer, al dat transport en bewerking, al die energie die gebruikt is om brood te bakken, thee te zetten, kip te braden; al die CO2 die daarbij is uitgestoten, het is allemaal voor niets geweest.

Over het eten dat nog goed was toen je het kocht, maar dat je zelf hebt laten wegrotten heb ik het niet eens. Over 'ogen grote dan de maag pizzapunt in de prullenbak' ook niet. Mijn moeder was van het oude stempel, qua eten: 'Eet je bordje leeg', maar ook van 'Joh, dat kan nog wel een paar dagen.' Alleen met varkensvlees was ze extreem voorzichtig, ze was dan ook zelf opgevoed als vegetarier. Oude beschuit en knackerbrood in de broodrooster, wentelteefjes, rotte stukken van aardappels en uien snijden, ik ken het allemaal. Bang voor voedselvergiftiging ben ik niet snel.

De extra 50 + kilo's rond mijn middel heb ik mede aan haar te danken, want ik eet nog altijd de pannen leeg, en ook de restjes uit de ijskast. Houdbaarheidsdata, ik trek me er niets van aan. Ik gooi melk die 'om' is door het pannekoekenbeslag, Het gaat dus niet over mij, die 40 kilo. Dacht ik. Tot ik in de compostbak keek.

Ik was een week alleen thuis. Weggegooid: een half brood (beschimmeld, ander lekkerder brood gekocht), vier rotte peren (uit de tuin, maar voedsel = voedsel), restje couscous aan de kippen gevoerd (die had ik zelf kunnen opeten), een half bakje zure room met schimmel langs de randen (had ik eerder moeten zien), een veel te hard en niet meer lekker stukje kaas, een koekje dat buiten de trommel was blijven liggen, twee klokhuizern. Dat laatste is luxe, mijn oma at die vroeger wel op. En dan nog die halve liter zuur geworden rode wijn. Valt mee, denk ik dan. Maar als ik de ijskast eens ga uitmesten kom ik nog wat restjes in bakjes tegen. En ik realiseer me hoe vaak die compostbak eigenlijk geleegd wordt, natuurlijk, er zitten ook veel schillen in, maar echt ook wel eten, rot of goed.

Dus heb ik vandaag paddestoelen geplukt die anders weggemaaid zouden worden langs een sportveldje. Peterselie staat nog in een bak bij de acterdeur, die moet ook op voordat het gaat vriezen. Risotto rijst uit een zak die eeuwen goed blijft, uitje dat allang uit het netje is waar de datum op stond. Kan een scheutje van die zure wijn best lekker bij zijn. Vanillevla (open pak) met aarbeien (bakje zelf langs de weg gekocht tijdens werkbezoek) toe.

Want het gaat dus wel over mij.

Denk je ook: dit gaat niet over mij? Kijk dan eens naar deze  aflevering van Zembla

Van Roden tot Roosendaal - Het land in

Kinderboekenweek, het thema is 'gruwelijk eng' en ik reis me gek. Van boekhandel Daan Nijman in Roden, tot de bibliotheek vannu in Roosendaal. Een goede week om fossiel reizen en treinreizen met elkaar te vergelijken. Monsterverhalen vertel ik, en in het hele land willen ze die horen. Is dat niet een tikkeltje overdreven? Voor een paar verhalen het hele land door?

Het is toch eigenlijk absurd dat ik zes uur aan het reizen ben om vijftig ouders met kindjes een verhaal te vertellen? CO2 vrij, dus een echte klimaatdaad, maar ik ben al bijna uit mijn humeur als ik vertrek, door al het uitzoekwerk. Willen de kindjes in Nieuw West dat verhaal niet horen? Kennelijk werkt het zo niet.

Op weg naar Roden (vlak onder Groningen) deed ik alles super stom: onderweg uit eten (klimaatdaad van de dag, in Drente op het dorpsplein om de vegetarische schotel vragen en hij was nog lekker ook), met de auto, want eerst naar Amersfoort, en op de trugweg drie rondjes door de Noord-Oostpolder, omdat de Ketelbrug was afgesloten en ik maar niet doorhad hoe de omleiding geregeld was. Ik vertrouwde volledig op mijn boordcomputer (stom stom stom), en bedacht pas thuis dat ik ook ouderwets op de kaart kon kijken.

Dus op weg naar Roosendaal vandaag deed ik het beter: vouwfiets mee, beker yoghurt met muesli en frambozen (nog uit de tuin, ingevroren), en een appel uit de fruittuin. Onderweg lekker lezen en wat mail checken, èn ik had nog een upgrade naar de 1e klas van de NS gekregen. Geen omgewaaide bomen, mensen, of werkzaamheden op het spoor, het kon niet fout gaan. Het lukte, maar de reis kostte wel drie keer zoveel energie en 18x zoveel tijd als de voorstelling. Die voorstelling was heerlijk, gelukkig. Kinderen omgetoverd in maximonsters, ter plekke een heel decor gevonden en gebruikt, zelfs slingerde er ergens een trommel die wonderwel in de voorstelling bleek te passen en Max had ineens een broertje: een tweejarige met speen in de mond, die helemaal vooraan bij het podium kwam staan en die me toen ik het vroeg in het verhaal een doosje imaginaire lucifers aanreikte om moeder en Max boven het maximonstervuurtje te stoven. Meeslepend. Magisch. Op de terugweg niet eens vanwege de snelheid overgestapt in Rotterdam, lekker nog een half uurtje in de trein en geen tochtige perrons.

Maar waarom in Roosendaal? Waarom in Roden? Al dat gesleep met de vouwfiets, angst dat ik mijn telefoon of leesboek laat liggen bij het overstappen, koude perrons, vertraagde treinen, tunnels die mijn telefoongesprek onderbreken, ik lees dat boek liever thuis op de bank.

Alleen...

Dan had ik dat magische moment met de lucifers gemist, dan had ik Daan en Femke uit Roden niet ontmoet en al hun geweldige publiek niet, die helemaal samengevouwen in die boekwinkel kwamen luisteren. Reizen heeft óók voordelen, want in Roden was ik bijvoorbeeld nog nooit geweest. Als het geen kinderboekenweek was geweest, dan was ik deze week naar Frankrijk gegaan, 1300 km in de auto, dat zijn pas kilometers. Niet naar Frankrijk gaan is sowieso een klimaatdaad. Een vliegtuig vliegt over, vol mensen terug uit een ver land. Waarschijnlijk ook nog nooit in Roden of Roosendaal geweest, en ik nu wel. Ik heb een heel ver land ontdekt, zonder te vliegen, en je kunt er gewoon terecht in het Nederlands. Het was niet eens vakantie. Op vakantie vind ik al dat uitzoekwerk leuk, dus laat ik er nu ook maar van genieten. Volgende week weer de trein in, Amersfoort en Haarlem. Bijna jammer dat ik die steden al ken.

Openbaar vervoer: een prima oplossing voor andere mensen

Echt, ik vind de trein prima. Ik woon vlakbij Amsterdam CS. Maar als ik er een goed excuus voor kan verzinnen ga ik het liefst met de auto. Voor mij op tafel ligt het bewijs dat een eigen auto sowieso een slecht idee is. Hans heeft het eens onder elkaar gezet, al onze autokosten: 45c. per km. kost het ons, afschrijvingen en reparaties meegerekend. Een ritje van 10 km kost dus al 4,50. En toch. De luxe om gewoon in te stappen en weg te rijden. Om alles los in de auto te gooien, niets netjes ingepakt in handige tassen en onderweg vage radioprogramma's te luisteren. Het is een rare 'guilty pleasure', want het kan in Nederland eigenlijk altijd best - soms zelfs beter - met de trein. Voor andere mensen.

Wat ik dan wel weer doe is ritjes aan elkaar breien. Mijn meesterbreiwerk breiend rijden was misschien wel afgelopen weekend. Wat een idioot weekend was en om het nog een beetje te overleven besloot ik dat het mocht, de auto. Altijd als ik - zoals nu - na zo'n weekend terugblik denk ik 'niet-meer-doen'. Maar goed, ik deed het wel en knoopte letterlijk de eindjes aan elkaar. Met de boordcomputer op 'optimaal' (wat iets vaags is tussen de snelste en de kortste route), reed ik op donderdagochtend bepakt en bezakt van Amsterdam Noord naar de Fruittuin van West, vlakbij Halfweg, waar ik stage loop als stadsboerin. Vandaar naar Schipluiden, onder Delft, om een lezing bij te wonen over een uniek landbouwproject in de Egyptische woestijn. Shit! Inlegzooltjes tegen hielspoor vergeten, na enig aarzelen toch weer terug naar Noord en vandaar naar Schipluiden. Waar overigens alle BD liefhebbers ook met de auto waren. Om half twaalf kroop ik in Delft in het studentenbed van mijn oudste dochter, waar ik om half vier wakker werd van haar thuiskomst (gezellig) en om half vijf van drie dronken huisgenoten die op haar deur bonsten (grappig, hoe lang geleden is dat?). Om half acht 's ochtends stapte ik weer in de auto op weg naar de Lier, ook vlakbij Delft, waar ik de hele dag monsterverhalen vertelde op een school. Omdat ik toch in de auto zat, besloot ik terug te rijden via Zegveld (bij Woerden) waar een proefveldje Cranberry's te vinden is, dat ik voor mijn opleiding graag wilde zien. Vandaar weer terug naar de Fruittuin van West voor een fijn feestje met pizza en verhalen vertellen en terug naar Amsterdam Noord.

Zaterdagochtend: Een sms van een vriendin, of ik even aan de overkant van de sluis de oude piepschuimplaten en pvc-rioolbuizen naar de container kan rijden (auto nodig), wat ik meteen combineer met mijn lessen op de DATschool en aansluitend vertellen bij het fort bij Aalsmeerderbrug. Ik heb niet eens uitgezocht of ze daar een bushalte hebben. Tenslotte vandaag - zondag - alweer naar de tuinen van West, voor optredens op het WestFest en in het Rijk vd Keizer, gecombineerd met boodschappen. Had met de fiets gekund, zeker, maar ik vreesde regen en wil niet als verzopen kat met door de regen uitgelopen mascara optreden. De auto staat er heel aanlokkelijk bij, en zo kan ik ook wat langer ontbijten met dezelfde dochter, die nu wel aanspreekbaar is.In de auto hoor ik op de radio een interview met veelrijders (boven de 40.000 km per jaar), die klagen over de regering die auto's steeds harder aanpakt en gebruikt als melkkoe. Treffende vergelijking, want net zo CO2-onvriendelijk.

De 1300-en-nog-wat kilometers die Hans intussen uitspaart door onze auto achter te laten en niet mee te nemen naar Frankrijk (hij wel, hij rijdt mee met anderen) ga ik ondanks het aan elkaar breien van ritjes toch opmaken, als ik zo doorga. Morgen ga ik dus echt wel op de fiets, regen of geen regen. Diep respect voor al die mensen zonder auto. Het kan, ik weet het. Andere mensen doen het en het is helemaal prima dat ze dat doen. Ik red dan weer courgettes van de composthoop en koop tweedehands rode laarzen op Marktplaats.

Zelfs al is het bizar duur: als het kan, neem ik de auto. Een auto hebben en er niet in rijden vind ik net zo moeilijk als een reep chocolade in de kast en daar vanaf blijven. Dus hoop ik stiekem dat de regering het autorijden nog iets duurder maakt, en het treinrijden nog veel goedkoper. Echt, dan doe ik het, vertel ik mezelf. Of zou ik dan toch nog steeds een goede reden kunnen verzinnen om de auto te pakken? Een premie dan, voor autobezitters die de auto laten staan? Daar gaat het toch mis, vrees ik. Ik kan best bedenken wat bij andere mensen vast wel zou werken. Maar of ik het zelf zou doen? Eerlijk?

Bij thuiskomst vanavond vond ik in de brievenbus een brief van de gemeente: de Tomos brommer die op mijn naam staat (maar bij mijn dochters in Delft in de gang staat) mag niet langer de weg op binnen de A10, vanwege luchtvervuiling. Kijk, dat zijn nog eens maatregelen. Lekker helder en er is geen ontsnappen aan. Niet fijn, verbieden, maar het werkt wel.