"Je kunt beter een zuinige afwasmachine nemen dan met de hand afwassen." In Frankrijk wassen wij alles met de hand af, en daar zijn altijd gasten die dit beweren. Vooral zij, die bij de afwas helpen. Terwijl ik daar, waar wij de tijd hebben, afwassen best leuk vind. Gezellig, zo'n teiltje met sop. "Hebben jullie geen afwasmachine? Dat is beter voor het klimaat dan al dat afwassen, hoor." Ik vroeg me af: is dat wel zo?
Ik ging vandaag als klimaatdaad van de dag op onderzoek uit en de eerste bron waar ik op stuitte was een site van het wereld natuurfonds, die kennelijk direct kopieert van haar grote broer in de VS, want daar hebben ze het over afwassen onder een lopende kraan. Waaat? Ja, dan gaat het hard, natuurlijk. Wij - Hollanders - doen dat niet. In Zuid Amerika deden we het wel, maar dan met koud water en zonder zeep. Er bestaat dus zoiets als een afwascultuur per land, per familie misschien wel. Hoe doen wij het?
In Amsterdam hebben we een teiltje èn een machine. Een fijne vergelijking van die twee, die wat meer uitgaat van de Nederlandse situatie vond ik op: 'duurzaamthuis.nl'.
Ten eerste vergelijken ze daar ook het maken en vervoeren en weer verwijderen van teiltje en machine. Dat wint het teiltje, die gaat zeker zo lang mee als een machine, qua vervoer passen er honderden teiltjes qua gewicht in één machine, qua productie is een teiltje veel CO2-vriendelijker. Het recyclen is ook veel simpeler, èn je kunt het ook nog eens voor veel meer zaken gebruiken, zoals de handwas, zieke huisgenoten, rapen van appeltjes van het gras etc. En wij kopen teiltjes ook nog eens meestal tweedehands (zie foto; de tweedehands markt in Lissabon) Dat is dus 1-0 voor het teiltje, zelfs als je de afwasborstel, afdruiprek en theedoek ook meerekent.
Dan het afwassen zelf:
- Spoelen: spoel je voor of niet? Ligt er veel saus, puree of jus op de borden, dan spoelen we die om voordat ze in het teiltje gaan. De meeste mensen doen dit met schoon water uit de kraan. Wij ook, eerlijk gezegd. Maar dat hoeft niet: vang het water op dat wegloopt terwijl je wacht op warm water voor je teiltje, of het water waarin je de pasta hebt gekookt, dan kan je daarmee super goed voorspoelen. Voor wie twee spoelbakken heeft is dit simpel te doen. Wij hebben dat niet, maar gebruiken wel kookwater van de pasta om de sauspan vast om te spoelen. Vroeger hadden we bij mij thuis een hond die de pannen en borden aflikte, wat volgens mijn moeder niet vies was, omdat de machine heel heet afwaste. Ook een visie, en misschien woog het warme water dat ze uitspaarde wel op tegen de hogere temperatuur.
- Teiltje: Hoe groot is het teiltje en hoeveel sop gaat erin? Een klein teiltje en weinig sop maakt dat je kunt afstemmen op de hoeveelheid afwas. Een afwasmachine kun je zo vol mogelijk laden. Dus doen wij geen pannen en ruimtevretende kommen in de afwasmachine. Een afwasmachine gebruikt per programma (wat dus ook veel uitmaakt) een bepaalde temperatuur en hoeveelheid water. Je kunt er méér of minder poeder in doen, maar afwasmiddel is geloof ik wel beter voor CO2 en milieu. Wij hebben trouwens een klein afwasmachientje. Dat scheelt ook, want dan doe je eigenlijk vanzelf vaker iets met de hand. En weh hebben ecover afwasmiddel en een klein teiltje. Oh ja: in de zomer krijgen we het door de zon opgewarmde water toch al niet weg met douchen, dus het opwarmen van warm water kost ons geen CO2. Wauw.
- Afdrogen: de machine doet het met hete lucht (= energie = CO2) en de teiltjesafwasser laat de afwas drogen aan de lucht (= lekker makkelijk) of met de theedoek. Dat wint dus het teiltje sowieso, want ik ben fervent aanhanger van het aan de lucht laten opdrogen. Er zijn kennelijk ook mensen die naspoelen, maar dat is echt onzin, lees ik op internet.
- Afwasbestendig: Kunnen je spullen ertegen? De onze niet allemaal. Houten spullen doe ik er sowieso niet in, verzilverd bestek gaat ook niet echt lekker en sommige antieke schalen durf ik niet aan. Maar fervente aanhangers van de machine kopen uiteraard bij de hema wat er wel tegen kan en doen de rest de deur uit.
- Mopperen of zingen: als je gaat kijken naar reacties op internet, dan gaan die het meest over de sociale component. Mensen hebben een hekel aan de afwas, of ze zien het als dé kans om gezellig te kletsen terwijl je iets doet. Zingen wordt niet veel genoemd, maar dat kan ook: tweestemmig zelfs.
Voor mij persoonlijk ben ik eruit: Ik ben niet dol op afwassen en gezellig kletsen doe ik liever bij de thee. De kleine machine staat er toch al, en die stouwen we goed vol. We doen een half tabletje waspoeder erin en wassen op lage temperatuur en snel. Daarnaast hebben we een teiltje voor pannen, kommen, hout en bestek. Voorspoelen in de zomer is geen punt, ons warme water komt dan opgewarmd en wel uit de zonneboiler.
In Frankrijk komt de machine er niet in. Voorspoelen met koud water geen punt: het komt daar uit de bron. Warm water komt in voor- en najaar van de houtkachel (CO2 geen probleem), in de zomer van het gas, dus daar moeten we nog iets op verzinnen. Het gesprek over wel/niet een afwasmachine hoeven we niet meer te voeren. De afwasploeg mag bepalen wat er gezongen wordt en door wie. Dankzij I-tunes hebben we vele fantastische zangers die ons graag bijstaan tijdens de afwas, van Stef Bos tot Adele. En als de afwassers zelf zingen mag daarover niet gemopperd worden.
Vandaag ga ik nu iets meer genieten van de dingen die ik wèl met de hand afwas, en dat lijkt me al pure winst. En ik zal erbij zingen. 'Er is toch niets zo gezellig, als samen de afwas doen'
Laten we gauw ook het afwaslied downloaden: https://www.youtube.com/watch?v=NxHdwkHI6-A (I'm not ambitious, but I love dishes) of deze schattige: https://www.youtube.com/watch?v=f7cc-es7tOI (baby do the dishes with me) of de Nederlandse Nits: 'Doing the dishes'.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten